Ull vex ekki á geitum, þess vegna finna menn ekki það sem þeir leita að þegar þeir leita ullar í geitarhúsi. Íslenskar geitur hafa bæði strý og fiðu og er töluvert meira af fiðu á þeim en hjá erlendum geitum. Fínleiki þess er mikill og flokkast undir kasmírull. Gæran er kölluð staka.

Fornleifafræðilegar greiningar á dýrabeinum sýna að á 9. og 10. öld voru geitur á flestum bæjum en þeim fór fækkandi eftir það. Við upphaf 13. aldar voru geitur orðnar sjaldgæfar en á móti fjölgaði kindum. Í dag finnast geitur í öllum landshlutum nema á Vestfjörðum og er geitfjáreign afar dreifð. Geitastofninn telst vera í útrýmingarhættu en í árslok 2016 taldi stofninn 1188 vetrarfóðraðar geitur í 104 hjörðum.

Öðlist íslenski geitfjárstofninn hlutverk sem framleiðslustofn gæti það orðið sá stökkpallur sem hann þarf til að standa af sér þá ógn sem hann stendur andspænis í dag.

Geitur virðast í upphafi fyrst og fremst haldnar til mjólkur- og kjötframleiðslu. Fiðan, skinnið, hornin og fitan (tólg) voru líka nýtt að einhverju leyti. Skinn geitanna var til dæmis notað sem rúmfatnaður, sem ábreiða á sæti hnakka, bókband, skófatnaður og húfur.

Í dag er framleitt kjöt, mjólkurvörur, snyrtivörur og ull í afar smáum stíl. Þessar vörur seljast allar upp sem gefur vísbendingu um að verulega megi bæta vöruframboðið. Geitkjöt er magurt en próteininnihald svipar til nautakjöts. Geitasperglar eru mikið hnossgæti. Bragðgæði ákvarðast meðal annars af fóðurvali geitarinnar og aldur við slátrun. Tólgin hefur verið notuð í matargerð, til sápugerðar og sem krem. Hún hefur þótt góð fyrir þurra húð.

Minnst er á geitfé í fornbókmenntum til dæmis í Snorra-Eddu, Ljósvetningasögu og Landnámu. Í Snorra-Eddu er sagt frá því að  þrumuguðinn Þór hafi átt tvo hafra þá Tanngrisnir og Tanngnjóstur sem drógu vagninn hans. Þar segir einnig frá geitinni Heiðrúnu en úr spenum hennar rann mjöður mikill sem bardagamenn Valhallar drukku af góðri lyst. Örnefni dregin af geitum eru algeng um landið eins og til dæmis Geitafell, Geitasandur, Hafursá, Kiðafell og Kiðjaberg.

Matur úr geitakjöti, vöðvar og hryggur, lundir

Geitamjólkin gefur af sér osta

Vinnsluaðferðir kjöts: grafa, loftþurrka

Hliðarafurðir: Sápur, krem, smyrsli, stökur og afurðir „ullarinnar“

Á Íslandi eru hænur og kalkúnar ræktaðir til manneldis. Rjúpan er villt en telst líka hænsnfugl og er árlegur jólamatur á borðum margra Íslendinga. Enn er til lítill stofn hænsna sem talinn er hafa haldist við allt frá landnámi og kallast landnámshænur. Frekar lítið mun hafa verið um hænsnarækt hinar síðari aldir en hún tók að aukast með tilkomu þéttbýlis. Vitað er að menn héldu hænur í þorpum og bæjum eftir því sem aðstæður leyfðu. Eins er ljóst að auðvelt var að flytja inn hænsni, lifandi með skipum, eða sem frjóvguð egg þegar samgöngur urðu tíðari og skjótari. Egg til neyslu voru flutt inn á síðustu öld allt til ársins 1930. Eftir það tók eggjaframleiðsla að aukast og hænsnum fjölgaði nær jafnt og þétt alla öldina.

Er móðuharðindin lögðust yfir landið í lok 18. aldar varð mikill fellir í búfjárstofnum. Fór
Landnámshænan mjög illa út úr þeim náttúruhamförum. Sagt var að í sumum sveitum hafi aðeins örfáir fuglar lifað af. Síðar er farið var að flytja inn erlenda stofna til eggjaframleiðslu þá fækkaði allmikið í stofninum og það var fyrir tilstilli dr. Stefáns Aðalsteinssonar að það tókst að bjarga stofninum úr útrýmingarhætttu á 8. áratug síðustu aldar. Í dag nýtur landnámshænan vinsælda hjá áhugaræktendum og til er félag stofnað til verndar henni. Stofninn er talinn vera 3-4.000 fuglar.

Meðal einkenna íslensku Landnámshænunnar eru mannelska og forvitni. Hver fugl hefur sinn persónuleika. Þær þykja sjálfbjarga og hafa sterka móðurhvöt. Frjósemi er góð hjá báðum kynjum. Hver og ein hefur sitt sérstaka útlit og mikil litafjölbreytni ríkir.

Kjötframleiðsla af hænsnum hófst hér á sjöunda tug síðustu aldar eða um 1961 þegar fyrst voru flutt inn holdakyn að Reykjum í Mosfellssveit. Á þeim tíma var kjúklingakjöt mikill hátíðismatur hérlendis. Síðan tóku fleiri bændur upp slíka framleiðslu og sláturhús voru byggð. Neysla á kjúklingakjöti hefur síðan aukist jafnt og þétt og veitt annarri kjötframleiðslu stöðugt harðari samkeppni.

Ekki er langt síðan að kalkúnarækt hófst hér á landi og er kalkúnn víða hátíðismatur meðal Íslendinga. Fyrstu heimildir um kalkúnakjöt hér á landi tengjast bandaríska setuliðinu í heimsstyrjöldinni síðari sem flutti inn mikið af því í tengslum við þakkargerðar­hátíðina. Kaþólski presturinn á Jófríðarstöðum í Hafnarfirði var með nokkra kalkúna í eldi á fimmta áratug síðustu aldar.

Alifuglaræktar er getið í fornsögum, kunnug er gæsagæsla Grettis sterka
Ásmundarsonar og hvernig hann fór með gögl föður sína og saga er til af Hænsa-Þóri sem var óvinsæll viðskiptamaður og farandsali landbúnaðarafurða. Þá má ekki gleyma mergð sjófugla eru í björgum við landið.

Matur: bringa, leggir, file, vængir, lifur, egg (ekki hjá kalkúnum)

Eldun: soðið, steikt og grillað